Thửa đất được UBND tỉnh Lâm Ðồng giao cho UBND xã Ðại Lào (TP Bảo Lộc) để xây dựng Hội trường Thôn 1 từ năm 2016. Thế nhưng, sau nhiều lần tranh chấp, xác định ranh giới, đến nay vẫn chưa ngã ngũ thì thửa đất này đã được “chia năm xẻ bảy” để “bán” cho một số hộ dân có đất liền kề.
Cắm mốc đúng, dân vẫn bị thiếu đất
Lô đất nói trên thuộc thửa đất số 03, tờ bản đồ số 28 có tổng diện tích 272 m2. Nguồn gốc của lô đất trước đây là một dòng suối cạn được đo vẽ từ năm 1997. Năm 1999, xã Đại Lào được chia tách và lô đất này thuộc địa giới hành chính do xã Đại Lào quản lý. Trong quá trình quản lý, ông Trần Hậu Tâm và ông Nguyễn Hải Thơ (thửa đất số 03, tờ bản đồ số 28 nằm trước nhà 2 ông này) cho rằng mình đã sử dụng thửa đất ổn định từ năm 1982. Tuy nhiên, trong quá trình giải quyết đơn khiếu nại của ông Tâm và ông Thơ, năm 2010, UBND TP Bảo Lộc đã có quyết định không chấp nhận nội dung đơn khiếu nại vì thửa đất do UBND xã Đại Lào quản lý. Đất của ông Tâm và ông Thơ được cấp đúng và cấp đủ diện tích theo Bản đồ địa chính đo vẽ năm 1997. Phần diện tích mà hai ông kê khai, đăng ký và được cấp giấy CNQSDĐ không nằm trong thửa số 03, tờ bản đồ số 28. Sau đó, Quyết định của UBND tỉnh Lâm Đồng năm 2011 về việc giải quyết khiếu nại của ông Tâm và ông Thơ vẫn giữ nguyên Quyết định của UBND TP Bảo Lộc như đã nêu trên.
Sau khi UBND tỉnh Lâm Đồng giao thửa đất nói trên cho UBND xã Đại Lào xây dựng Hội trường Thôn 1 thì Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) TP Bảo Lộc đã tiến hành cắm mốc thực địa. Tuy nhiên, cả ông Tâm và ông Thơ đều cho rằng việc cắm mốc không đúng vị trí dẫn đến việc xâm phạm vào phần đất của 2 ông, cụ thể ông Tâm bị mất 142 m2 và ông Thơ bị mất 108 m2. Do đó, 2 ông tiếp tục làm đơn kiến nghị lên UBND TP Bảo Lộc. Tháng 1/2017, UBND TP Bảo Lộc đã có văn bản trả lời với nội dung như sau: “Thực hiện chỉ đạo của UBND TP Bảo Lộc, Phòng TN&MT tiến hành bàn giao đất cho UBND xã Đại Lào vào ngày 10/10/2016. Tuy nhiên, việc bàn giao đất không tiến hành xác định vị trí mốc giới, chỉ bàn giao đất trên cơ sở các cột mốc bằng sắt do UBND xã Đại Lào đóng sẵn từ trước mà không xác định lại vị trí các cột mốc. Theo giải thích của cán bộ địa chính xã Đại Lào, các cột mốc bằng sắt này do UBND xã cắm ngày 1/2/2016 để giao trách nhiệm cho Thôn 1 quản lý, bảo quản, phòng trừ trường hợp lấn chiếm. Do điều kiện UBND xã Đại Lào không có thiết bị kỹ thuật chuyên ngành đo đạc, việc xác định các cột mốc được tiến hành bằng phương pháp thủ công, độ chính xác chưa cao. Mặt khác, qua làm việc với ông Tâm và ông Thơ, việc cắm mốc vào thời điểm này không có sự đồng thuận của các hộ liền kề. Hai hộ dân cho rằng việc xác định các cột mốc ranh giới là chưa đúng, Phòng TN&MT căn cứ vào các cột mốc do xã cắm để giao đất cho xã là chưa chính xác”. Từ những cơ sở này, UBND TP Bảo Lộc đã giao Phòng TN&MT chủ trì phối hợp với các đơn vị chức năng liên quan tiến hành xác định vị trí các cột mốc ranh giới của thửa đất số 03, tờ bản đồ số 28 để làm cơ sở bàn giao cho UBND xã Đại Lào theo đúng vị trí, ranh giới, diện tích thửa đất được thể hiện trong quyết định giao đất của UBND tỉnh Lâm Đồng.
Thực hiện chỉ đạo của UBND TP Bảo Lộc, vào tháng 3/2017 và tháng 8/2017, Phòng TN&MT thành phố cùng các đơn vị chức năng liên quan, UBND xã Đại Lào… đã tiến hành khảo sát vị trí, xác định mốc giới. Tuy nhiên, cả 2 lần cắm mốc, gia đình ông Tâm đều không đồng ý vì cho rằng việc cắm mốc không chính xác. Biên bản giao đất trên thực địa ngày 18/8/2017 xác định “việc bàn giao đất được đo đạc, kiểm tra đầy đủ diện tích, kích thước thực địa khu đất dựa theo bản vẽ khu đất đính kèm quyết định giao đất của UBND tỉnh Lâm Đồng. Tuy nhiên, biên bản không có chữ ký của ông Tâm và ông Thơ vì không đồng ý vị trí các mốc giới. Ông Trần Hậu Tâm cho biết: “Việc cắm mốc không chính xác dẫn đến đất của gia đình tôi bị thiếu 142 m2. Việc thiếu đất này được xác định tại biên bản đo đạc lại đất theo yêu cầu của gia đình tôi vào ngày 10/4/2016 nhưng không được Phòng TN&MT và các đơn vị liên quan xem xét khi tiến hành cắm mốc lại. Khi tôi phản ứng thì kêu cả công an 113 đến cưỡng ép gia đình tôi để cắm mốc cho bằng được. Do đó, tôi đã tiếp tục khiếu nại nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết”.
“Bán” luôn đất công
Sau khi tiếp tục nhận được đơn của ông Tâm đề nghị giải quyết việc xác định vị trí mốc ranh giới thửa đất số 03, tờ bản đồ 28 là không đúng vị trí, dẫn đến xâm phạm vào vị trí đất của gia đình ông, UBND TP Bảo Lộc giao Phòng TN&MT phối hợp với UBND xã Đại Lào kiểm tra, tham mưu cho UBND TP trả lời đơn và báo cáo UBND tỉnh kết quả thực hiện trước ngày 25/10/2018. Tuy nhiên, đã hơn 6 tháng trôi qua, việc thực hiện nhiệm vụ được giao này đã bị “phớt lờ”. Cụ thể, đến hiện tại, Phòng TN&MT vẫn chưa kiểm tra và báo cáo kết quả cho UBND TP Bảo Lộc.
Liên quan đến thửa đất số 03, tờ bản đồ số 28, hiện tại, thửa đất này đã được “bán” cho 7 hộ dân có đất liền kề phía trước (thửa đất số 03, tờ bản đồ số 28 nằm liền sau nhà 7 hộ dân này theo chiều ngang). 7 hộ dân này chia nhau mua lô đất để kéo dài lô đất hiện hữu của họ ra phía sau. Theo ông Tâm, hầu hết các hộ này đã xây dựng lấn chiếm vào thửa đất số 03, tờ bản đồ số 28. Việc này được ông Vũ Văn Tảo, Trưởng thôn 1 (xã Đại Lào) xác nhận: “Cách đây khoảng 2 năm, thôn đã tiến hành họp dân để đưa ra quyết định “bán” lô đất này để hoán đổi một lô đất khác ở vị trí thuận lợi hơn. Sau đó, Chi bộ Thôn 1 đã ra nghị quyết thống nhất và trình lên UBND xã Đại Lào xem xét. Hiện tại, đã có 7 hộ dân mua lô đất với giá 450 triệu đồng và đã thu tiền được phân nửa, chỉ còn hộ dân liên quan đến phần đất ông Tâm đang khiếu nại là chưa giao tiền. Thôn chỉ làm các thủ tục, còn việc bán, thu tiền và mua đất hoán đổi như thế nào thì do UBND xã Đại Lào thực hiện”. Một hộ dân cũng xác nhận việc mua một phần thửa đất dùng xây dựng hội trường thôn này. Trong khi đó, ông Phạm Công Hương, Phó Chủ tịch UBND xã Đại Lào vẫn xác định lô đất còn nguyên trạng. “Hiện, gia đình ông Thơ đã đồng ý bàn giao phần đất lấn chiếm cho xã và chỉ nhận lại tiền hỗ trợ do đã đổ đất trước đây. Riêng gia đình ông Tâm thì Phòng TN&MT và UBND xã Đại Lào đã tiến hành cắm mốc đúng ranh giới nên việc ông Tâm khiếu nại là không đúng”. Tuy nhiên, khi được hỏi nếu cắm đúng mốc giới tại sao đất ông Tâm vẫn bị thiếu và UBND xã có xem xét việc lấn đất của 7 hộ dân phía trước thửa đất này hay không thì ông Hương chưa có câu trả lời thỏa đáng.
Theo quyết định giao đất cho UBND xã Đại Lào xây dựng Hội trường Thôn 1 của UBND tỉnh Lâm Đồng thì “mục đích sử dụng đất là đất sinh hoạt cộng đồng, thời hạn sử dụng đất lâu dài”. UBND tỉnh cũng yêu cầu “tổ chức được giao đất có trách nhiệm sử dụng đất đúng mục đích, đúng diện tích, đúng ranh giới và các yêu cầu khác khi được giao đất; không làm tổn hại đến lợi ích chính đáng của người sử dụng đất xung quanh”. Đến nay, dù chưa có bất kỳ quyết định nào thay thế quyết định giao đất của UBND tỉnh Lâm Đồng nhưng việc “bán” đất vẫn ngang nhiên diễn ra và không công khai minh bạch. Để xảy ra những sai phạm này thì trách nhiệm thuộc về ai đang chờ câu trả lời thỏa đáng của chính quyền địa phương.
Đông Anh (Báo Lâm Đồng, 04/06/2019)