Lâm Ðồng đang bước vào mùa mưa và cũng là mùa cây sầu riêng cho quả. Tuy nhiên, trên địa bàn huyện Di Linh nhiều vườn sầu riêng có hiện tượng rụng quả non hàng loạt, khiến người dân không khỏi lo lắng.
Những năm gần đây, sầu riêng được đánh giá là một trong những loại cây trồng cho thu nhập cao, vì vậy diện tích loại cây này trên toàn địa bàn tỉnh đã tăng lên đáng kể. Trong đó, diện tích sầu riêng được trồng nhiều ở các địa phương như: Bảo Lộc, Bảo Lâm, Đạ Huoai, Đạ Tẻh. Riêng huyện Đạ Huoai có khoảng 2.000 ha sầu riêng cho thu hoạch với tổng sản lượng ước tính trên 30.000 tấn.
Được cán bộ huyện dẫn vào vườn sầu riêng của một số nông hộ trên địa bàn huyện Di Linh, chúng tôi không khỏi thắc mắc khi nhìn thấy hàng loạt trái sầu riêng non rơi xuống gốc cây dày chi chít.
Dẫn chúng tôi đến thăm vườn sầu riêng, anh Nguyễn Thành Trung (47 tuổi, xã Hòa Nam, huyện Di Linh) ánh mắt đượm buồn không khỏi xót xa khi nhìn 1 ha vườn sầu riêng của gia đình bị rụng trái. Anh Trung tâm sự: “Mấy ngày hôm nay trời mưa liên tục, sau những cơn mưa, vườn sầu riêng của gia đình tôi bị rụng quả non khá nhiều. So với các năm thì năm nay rụng 15 – 20% diện tích sầu riêng gia đình đang có. Cứ cái đà này, chắc sắp tới thu hoạch sẽ không còn đạt năng suất như những năm trước nữa”.
Cũng như anh Trung, hơn 20 ha sầu riêng của gia đình ông Vũ Văn Bằng (Thôn 12, xã Hòa Bắc), một trong những nông dân đang sở hữu diện tích sầu riêng lớn nhất nhì ở huyện Di Linh cũng đang trong tình trạng như vậy. Ông Bằng cho hay: “Hơn 5.000 gốc sầu riêng của gia đình tôi đang bước vào giai đoạn ra quả, thời điểm hiện tại quả to bằng quả trứng gà rồi. Tuy nhiên, mấy ngày qua, cứ sau mỗi cơn mưa là những chùm quả sầu riêng non lại rụng, khiến gia đình sốt ruột, thậm chí nhiều cây cứ sau cơn mưa là nó rụng như cả trăm trái. Riêng trận mưa gần đây đã làm cho vườn gia đình tôi rụng thêm gần 10% lượng quả”.
Theo ông Đặng Văn Khá – Phó Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Di Linh nhận định: “So với mọi năm thì năm nay diện tích sầu riêng trên địa bàn huyện bị rụng quả non khá nhiều. Ở Di Linh, cây sầu riêng được bà con nông dân trồng xen canh trong các vườn cà phê, hồ tiêu… do đó, không được áp dụng đồng loạt quy trình chăm sóc kỹ thuật đúng cách, nhiều khi chịu ảnh hưởng, tác động của việc chăm bón cà phê, hồ tiêu… Bởi cây sầu riêng trồng xen sẽ hút các chất dinh dưỡng từ việc bón phân cho cây trồng khác, trong khi có một số loại phân bón không thích hợp dẫn đến bị rụng quả non”.
Ông Khá nhấn mạnh thêm: “Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên phần lớn là do thời tiết lúc nắng lúc mưa, nắng hạn gay gắt kéo dài, nhiều diện tích trồng sầu riêng ở xa sông suối, không thể bơm tưới nước được đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Sầu riêng ra trái khi trời nắng hạn, đến khi gai trên trái chưa bung nở mà gặp mưa thì sẽ bị “sốc”. Còn khi mưa thì lại kéo dài và mưa lớn khiến trái non rụng hàng loạt”.
Ngoài ra, cây sầu riêng ra hoa tạo quả là thời kỳ các bệnh nấm hồng tấn công cũng khiến trái sầu riêng non bị rụng. Những bệnh này thường xuất hiện trên quy mô nhỏ, nhưng nếu không phát hiện sớm và khống chế kịp thời, bệnh sẽ bùng phát ra diện tích rộng và khó lường trước. Anh Lê Văn Hoàng (42 tuổi, xã Đinh Trang Thượng) không khỏi lo âu: “Gia đình chỉ trồng xen 100 cây sầu riêng với cây bưởi, các năm trước cây phát triển tốt và không bị rụng quả nhiều. Tuy nhiên, năm nay tôi thấy lo lắng hơn vì nhiều cây sầu riêng trong vườn có hiện tượng rụng quả non hàng loạt”.
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh cây sầu riêng được xem là cây mang lại giá trị kinh tế cao và được người dân chuyển đổi từ một phần diện tích cây cà phê già cỗi qua trồng sầu riêng. Tuy nhiên, sầu riêng được đánh giá là một trong những loại cây trồng dễ bị sâu bệnh gây hại cũng như bị tác động bởi thời tiết bên ngoài, gây ảnh hưởng nhiều tới năng suất cũng như sản lượng khi bước vào mùa thu hoạch.
Là người có diện tích sầu riêng lớn ở huyện Di Linh và có nhiều kinh nghiệm trồng sầu riêng, ông Vũ Văn Bằng chia sẻ: “Việc hạn chế tình trạng sầu riêng rụng quả non do sốc nhiệt thời tiết gây nên, bà con nông dân cần mua các dòng phân bón vi lượng phun cho cây sầu riêng đầy đủ để cây sinh trưởng, phát triển thuận lợi. Cắt tỉa những cành sát mặt đất cho thông thoáng, tránh sâu bệnh gây hại. Khi mưa nhiều cần phải làm rãnh thoát nước để không ảnh hưởng đến bộ rễ của cây. Tùy theo cây lớn hoặc bé mà cắt tỉa bớt lượng quả cho thích hợp để bảo đảm chất dinh dưỡng nuôi quả…”.
Thu Hiền – Thanh Sa (Báo Lâm Đồng, 12/06/2019)
