Ðó là Nguyễn Hồng Quân, học sinh lớp 10b3, Trường THPT Ðức Trọng (huyện Ðức Trọng). Với niềm đam mê sáng chế khoa học, em đã đoạt nhiều giải trong cuộc thi khoa học cấp tỉnh và cuộc thi tin học trẻ cấp tỉnh, toàn quốc.
Chúng tôi tìm gặp Quân khi em vừa vinh dự được chọn là một trong số 88 gương sáng đời thường được Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (UBMTTQ) huyện tôn vinh. Quân chia sẻ: “Hôm UBMTTQ huyện vinh danh, em không có mặt vì đúng vào ngày thi học kỳ I nhưng em thật sự rất vui, tự hào, và cũng cảm thấy mình phải nỗ lực nhiều hơn nữa để xứng đáng với danh hiệu được trao tặng”.
Khi chúng tôi hỏi về những thành tích trong quá trình học tập, Quân cho biết, tất cả những giải thưởng mà em lần lượt đạt được như giải ba sáng tạo khoa học kỹ thuật cấp tỉnh, giải ba tin học trẻ quốc gia (lớp 8), giải nhất tin học trẻ cấp tỉnh và giải khuyến khích sáng tạo khoa học kỹ thuật cấp tỉnh (lớp 9) đều xuất phát từ niềm đam mê tin học, cộng với sự nỗ lực không mệt mỏi của thầy và trò. “Thầy Lộc Đức Quang, giáo viên dạy Toán – Tin trường Nguyễn Trãi (trường cấp hai Quân theo học), chính là người đã truyền lửa niềm đam mê Tin học và sáng tạo khoa học kỹ thuật cho em. Những sáng chế của em trong quá trình học tại trường Nguyễn Trãi đều được sự hướng dẫn tận tình của thầy Quang. Thầy cũng dẫn dắt em đến với nhiều cuộc thi sáng tạo khoa học để em làm quen” – Quân cho biết.
Quân kể thêm, mô hình sáng chế khoa học đầu tiên Quân tham gia và đoạt giải vào năm học 2016-2017, khi trường phát động Cuộc thi “Sáng tạo thanh thiếu niên và nhi đồng”, em và bạn học cùng lớp là Trịnh Văn Trung Nghĩa đã quyết định đi thi và chọn ý tưởng “Hệ thống cảnh báo cháy xe ô tô” để làm đề tài dự thi. “Lúc đó, tụi em chọn đề tài này cũng xuất phát từ thực tế cuộc sống thôi, vì thời gian đó, trên các phương tiện truyền thông đại chúng xuất hiện nhiều các bản tin về tình trạng xe ô tô bất ngờ bốc cháy” – Quân nhớ lại.
Mất một thời gian tìm tòi, nghiên cứu, Hồng Quân và Trung Nghĩa nhận thấy rằng, trên thực tế có hai nguyên nhân chính dẫn đến tai nạn xe bốc cháy đột ngột. Nguyên nhân đầu tiên là do nguồn nhiệt, khi nhiệt độ của một hay nhiều bộ phận trong xe tăng cao; nguyên nhân thứ hai là do chất cháy, nghĩa là những chất dễ bốc lửa sinh ra trong quá trình xe di chuyển. Từ hai nguyên nhân này, Quân, Nghĩa và thầy Quang đã thử nghiệm nhiều lần trên hệ thống, tìm ra các công cụ phù hợp và từ đó chế tạo thành công thiết bị hạn chế cháy xe ô tô bằng bộ cảm biến và còi tín hiệu. Từ lúc hình thành ý tưởng cho đến khi sản phẩm chính thức “ra lò”, cả ba thầy trò đã gặp không ít những khó khăn và cả thất bại. Nhưng không bỏ cuộc, cả ba thầy trò vừa làm vừa động viên nhau. Và giải ba Tin học trẻ toàn quốc lúc bấy giờ là một sự ghi nhận và cũng là động lực lớn để Quân, Nghĩa tiếp tục niềm đam mê của mình.
Lên năm lớp 9, với mô hình “Vườn thông minh”, Quân và Nghĩa lại tiếp tục mày mò, nghiên cứu và cũng phải mất 3-4 tháng để hoàn thành mô hình này. “Chúng em chọn mô hình xuất phát từ thực tế hiện nay là nền nông nghiệp công nghệ cao đang phát triển, nên toàn bộ mô hình vườn thông minh từ tưới, bơm nước, che quạt… đều tự động. Trong quá trình thực hiện, có nhiều lúc làm không tới nhưng dưới sự hướng dẫn của thầy, chúng em ngồi lại cùng nhau, rồi lên mạng tìm hiểu thêm, có nhiều khi phải bắt đầu lại từ đầu, nhưng chưa lúc nào chúng em nghĩ tới việc bỏ cuộc” – Quân cười bộc bạch. Và giải nhất Tin học trẻ toàn tỉnh, giải khuyến khích Cuộc thi Sáng tạo khoa học toàn tỉnh là phần thưởng xứng đáng dành cho những nỗ lực đó.
Không chỉ đam mê sáng tạo, Quân còn là học sinh giỏi toàn diện nhiều năm liền. Chia sẻ về phương pháp học tập của mình, Quân cho biết, em luôn tìm tòi, nghiên cứu thêm sách vở, tài liệu tham khảo, chỗ nào không biết thì hỏi bạn bè, thầy cô. Ngoài giờ học, Quân còn dành thời gian chơi các môn thể thao như bóng đá, bóng chuyền và giúp đỡ ba mẹ bằng cách dạy cô em gái đang học lớp 1. Nói về Quân, thầy Lộc Đức Quang cho biết thêm: “Quân là cậu học trò chăm chỉ và đặc biệt có niềm đam mê sáng chế, không ngại khó. Những kết quả mà các em đạt được là sự nỗ lực không mệt mỏi, ngoài ra, còn có sự hỗ trợ, tạo mọi điều kiện của gia đình, nhà trường”.
Nhật Minh (Báo Lâm Đồng, 11/1/2019)
