Những con lợn mắc dịch lở mồm long móng (LMLM) tại xã Gia Lâm (huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng) được người dân đem vứt xuống đầy con suối Cam Ly gây ô nhiễm môi trường, bốc mùi hôi thối nồng nặc và đặc biệt là khiến nguy cơ bùng phát dịch lan rộng ra các địa bàn lân cận.
Dẫn PV đi dọc con suối Cam Ly chảy qua địa phận thôn 2, xã Gia Lâm, ông Nguyễn Văn Hải bức xúc cho biết: “Dịch LMLM tại xã đã diễn ra từ trước tết, tuy nhiên các hộ dân tại đây lại không báo cho chính quyền địa phương mà lại mang những con heo đã chết vứt xuống suối. Những hôm nhiều lợn chết quá, tôi làm ở vườn dâu gần đó mà không thể làm nổi bởi mùi hôi thối nồng nặc”.
Cũng là một hộ nuôi lợn, sau khi thấy xuất hiện lợn chết, ông Hải đã báo cáo địa phương xử lý. Mỗi ngày ông xịt khoảng 7 lần thuốc sát trùng để phòng dịch. Tuy nhiên, cách đây khoảng 1 tuần thì đàn lợn nhỏ 29 con của ông đã bị dịch và chết. Ông Hà đã đem số lợn này bỏ vào hầm Bioga để làm ga đun nấu và làm phân bón cho dâu.
Ghi nhận của PV, tại con suối này có rất nhiều xác lợn chết đã nhiều ngày, đổi màu, nổi trương trên mặt nước. Hay những con lợn được người dân cho vào bao đựng cám rồi thải xuống suối bốc mùi hôi thối. Đặc biệt, những nơi nước có vùng xoáy, xác heo lại dạt vào bờ và bị mắc kẹt lại không thể trôi đi được.
Là hộ gia đình có nhà ở gần suối, thường xuyên sử dụng nguồn nước tại đây, ông Trần Văn Động thôn 2, xã Gia Lâm) cũng không khỏi bức xúc. Ông Động cho rằng, là một con suối lớn chảy từ Đà Lạt qua các huyện Đức Trọng, Lâm Hà…mà hiện tại lại ô nhiễm rất nặng. Theo ông Động, nguyên nhân nhân là do các hộ dân vứt gà chết, lợn chết hay rác thải sinh hoạt xuống. Khoảng 2 tháng nay, mỗi lần xuống suối nổ máy để tưới dâu hay cà phê thì đều phải dùng gậy để đẩy xác lợn chết trôi đi.
Chiều ngày 4.3, PV Báo Dân Việt đã có buổi làm việc với ông Đào Văn Hinh – Chủ tịch UBND xã Gia Lâm. Ngay sau khi biết thông tin, ông Hinh đã gọi điện ngay cho cán bộ thú ý và khuyến nông để phê bình và yêu cầu kiểm tra lại ngay tại địa bàn để có phương án xử lý nhanh nhất.
Ông Hinh cũng cho biết thêm: “Địa phương đã phát hiện dịch từ trước tết Nguyên Đán và báo cáo Phòng Nông nghiệp huyện Lâm Hà kiểm tra. Tuy nhiên, khi phát hiện dịch người dân lại giấu, không báo với chính quyền địa phương mà tiến hành bán bán chạy đàn. Chính vì vậy, khi kiểm tra trên địa bàn xã thì phát hiện chỉ 13 hộ có heo mắc dịch với số lượng heo nhỏ”.
Ông Hinh cũng cho rằng, người dân bán chạy đàn mà không thông báo với chính quyền địa phương thì cũng là cái khó khăn cho họ sau này. Nếu công bố dịch bùng phát thì cần thống kê số lượng đàn heo, gửi cấp trên để có hướng hỗ trợ người dân thì họ sẽ không được. Chính vì vậy việc thông báo với địa phương là rất quan trọng.
Trước tình hình dịch bệnh, ông Hoàng Huy Liệu – Phó Chi Cục Chăn nuôi và Thủy Sản cho biết: “Thời gian qua tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, cơ quan thú y các cấp đã phối hợp xử lý các hộ chăn nuôi có dịch bệnh thì tình hình dịch bệnh cơ bản được khống chế. Đến nay, dịch bệnh trên ba huyện Đức Trọng, Đạ Tẻh và Lâm Hà khiến 828 con heo mắc bệnh, đã tiêu hủy 337 con mắc bệnh và chết. Riêng tại huyện Lâm Hà, dịch bệnh bùng phát từ 2.2.2019, khiến 192 con heo tại hai xã Gia Lâm và Đông Thanh mắc bệnh. Tuy nhiên, địa phương đã tiêu hủy 53 con mắc bệnh, số còn lại đã khỏi về triệu chứng”.
Ông Liệu cũng nhận định hiện tượng vứt xác gia súc, gia cầm ra môi trường, sông suối cho thấy ý thức của người dân chưa cao. Trước thông tin này đơn vị sẽ làm việc với cơ quan chuyên môn cấp huyện phối hợp với xã để thu gom, chôn lấp theo đúng quy định. Tránh tình trạng người dân giấu dịch, vứt xác ra môi trường. Bên cạnh đó, công khai chính sách hỗ của nhà nước đối với các hộ có gia súc, gia cầm chết. Ông Liệu nêu rõ nếu bị dịch bệnh sẽ được hỗ trở 38.000 đồng/kg, điều này sẽ tránh được tình trạng vứt xác ra ngoài ảnh hưởng đến tình hình dịch bệnh và môi trường.
Văn Long (Báo Dân Việt, 05/03/2019)
